Vanochtend ging ik op bezoek bij iemand die zichzelf chagrijnig noemde. De tranen zaten heel hoog, zei ze en ze begon prompt te huilen. Ik zelf zou dat verdrietig noemen, als ik moet huilen. Maar wat is eigenlijk het verschil?
Ik ben chagrijnig als dingen niet gaan zoals ik wil. Ik heb trek in koffie, maar de bonen zijn op. Ik wou buiten iets leuks doen, maar het regent. Mijn mooie vestje, dat ik met veel moeite heb gebreid, is na de eerste keer wassen een vod geworden, terwijl ik me aan de wasvoorschriften heb gehouden. Dat zijn dingen waar ik chagrijnig van wordt, ik wil het ene, maar het andere gebeurt.
Wanneer ben ik verdrietig? Toen mijn moeder dood ging. Ik wil dingen met haar delen, maar dat kan niet meer. Toen ik een miskraam kreeg, ik verheugde me op een kind, maar het kwam niet. Als ik denk aan ijsberen die uitsterven omdat het te warm wordt op de noordpool. Ik wil het ene, of juist niet, maar het andere gebeurt. In mijn beleving zijn het veel grotere dingen dan bij chagrijnig worden, maar in essentie is het hetzelfde.
Dingen gaan zoals ze gaan. Mensen overlijden. Baby’s worden niet geboren. En de klimaatverandering is te groot om in mijn eentje tegen te gaan. En daar mag ik verdriet om hebben. Net zoals ik even goed chagrijnig mag zijn om dat mooie vestje dat helemaal niet mooi meer is.
Weten dat dingen gaan zoals ze gaan, zonder dat ik er invloed op heb. Dat gevoelens komen en gaan, zonder dat ik er invloed op heb. Dat zorgt ervoor dat ik me niet hoef te verzetten, dat ik het er kan laten zijn. En daardoor voel ik het gemis van mijn moeder en na een tijdje is het weer over. Voel ik verdriet om de kinderloosheid en vervolgens voel ik me weer helemaal oké. Heb ik verdriet om alles wat er verandert door het warmer worden van de aarde en geniet van de nazomer.
De gevoelens zijn prima als ze er mogen zijn. Het echte lijden zit in het verzet ertegen.
(illustratie: F. Barnard)
